عوامل موثر در انتخاب سنگ ساختمانی به معیارهای مختلفی بستگی دارد. هر یک از این عوامل میتواند به تنهایی انتخاب شما را تحت تاثیر قرار داده و خروجی و کیفیت نهایی ساختمان را مشخص کند. از جمله مهم ترین مواردی که در انتخاب سنگ باید در نظر گرفت، کاربرد سنگ و فضای مورد نظر است. درجه بندی سنگ های ساختمانی نیز اغلب بر همین اساس صورت میگیرد. در ادامه، برخی از مهمترین معیارها و درجهبندیهای متداول را برای سنگهای ساختمانی بیان میکنم:
استحکام و مقاومت سنگ
یکی از اصلی ترین عواملی که موجب محبوبیت سنگ های ساختمانی شده است، استحکام و مقاومت بالای این متریال می باشد. مقاومت سنگ ها نیز میتواند شامل مواردی مختلفی باشد که برخی از آنها در ادامه بیان شده است.
مقاومت فشاری از عوامل موثر در انتخاب سنگ ساختمانی
مقاومت فشاری سنگ ها، میزان تحمل فشار وارد شده بر سنگ را مشخص می کند. این معیار در انتخاب سنگ، بخصوص در مورد سنگ هایی در کف به کارگرفته میشود، میتواند عامل مهمی باشد. سنگ های همچون سنگ گرانیت، سنگ چینی نیریز، سنگ شبه گرانیت دبل بلک و … از جمله همین سنگ های مقاوم هستند.
مقاومت سایشی و فرسایشی
مقاومت سایشی و فرسایشی سنگ از جمله عوامل موثر در انتخاب سنگ ساختمانی است. سطح و بافت سنگ های ساختمانی ممکن است پس از مدتی دچار تغییر یا فرسایش شوند. در صورتی که سنگی مقاومت سایشی و فرسایشی بالا داشته باشد، پس از مدت زمان طولانی هم آسیب ندیده و سلامت خود را حفظ خواهد کرد.
مقاومت در برابر ضربه
مقاومت سنگ در برابر ضربه های احتمالی میتواند در کیفیت و انتخاب سنگ تاثیرگذار باشد. با توجه به محل استفاده وکاربرد سنگ، این عامل اهمیت کمتر یا بیشتری دارد. به عنوان مثال سنگ هایی که در کف به کار گرفته میشوند، احتمال سقوط اجسام در آنها بیشتر است. به همین جهت باید از سنگ هایی برای این کاربرد استفاده شود که مقامت بیشتری در برابر ضربه دارند.
دوام و پایداری از جمله عوامل موثر در انتخاب سنگ ساختمانی
دوام و عمر مفید سنگ ها، یکی از عوامل موثر در انتخاب سنگ ساختمانی و از معیارهای اساسی در درجه بندی و انتخاب آنهاست. تغییر و تعویض سنگ های ساختمانی به کار رفته در ساختمان، کار هزینه بر و دشواری است. به همین دلیل متریالی میتواند برای استفاده در قسمت های مختلف ساختمان مناسب باشد که عمر مفید قابل قبولی داشته باشد.
✔ بیشتر بخوانید: فروشگاه سنگ پارس با انواع درجه بندی سنگ
سازگاری با شرایط جغرافیایی منطقه
شرایط آب وهوایی هر منطقه جغرافیایی با توجه به اقلیم منطقه متفاوت است. برخی شهر ها در فصول مختلف شاهد گرمای شدید و برخی سرما و یخبندان را تجربه خواهند کرد. به همین دلیل انتخاب سنگ های ساختمانی که در برابر این تغییرات شدید آب و هوایی واکنش نداده وسالم باقی بماند، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. توجه به این عامل و انتخاب صحیح سنگ، خود به تنهایی میتواند عمر مفید سنگ را بیشتر یا کمتر کند. به عنوان مثال سنگهایی مانند گرانیت و کوارتزیت در برابر تغییرات جوی و شرایط محیطی پایدارتر هستند.
میزان جذب آب در سنگ
سنگ هایی که جذب آب بالایی دارند به مرور زمان شوره زده و تخریب می شوند. سنگ هایی که جذب آب خیلی کم و نزدیک به صفر دارند ممکن است به خوبی به نمای ساختمان نچسبند. به طور کلی میزان جذب آب و رطوبت در سنگ ساختمانی باید مناسب باشد که این مورد نیز از عوامل موثر در انتخاب سنگ ساختمانی است. برخی سنگها مانند مرمر و سنگ آهک ممکن است در برابر آب و رطوبت حساس باشند و دچار فرسایش شوند.
جذابیت های ظاهری
زیبایی ساختمان بخصوص نمای آن، با توجه به جذابیت های ظاهری سنگ مشخص میشود. سنگ های ساختمانی دارای تنوع رنگ، طرح و بافت هستند که هریک از این موارد میتواند زیبایی متفاوتی برای این متریال ایجاد کند. ظاهر سنگ میتواند باعث ایجاد سورت بندی یا درجه بندی مجزا از سنگ شود. به عنوان مثال سنگ مرمریت لاشتر با فرآوری بوش همرچرمی در سنگ پارس در چهار سورت مختلف دسته بندی میشود.
سورت +A که در آن رگه های سفید در سنگ طوسی لاشتر بیشتر به چشم میخورد و سورت A که سنگ های صادراتی هستند. سورت A1 که سنگ علاوه بر رگه های سفید، خطوط طلایی یا زرد رنگ نیز دارد. همچنین سورت A2 که سنگ علاوه برخطوط سفید و طلایی، اصطلاحا سوختگی هایی سطحی نیز دارد.
نوع پرداخت یا فرآوری سنگ
پرداخت سنگ یکی از عوامل موثر در انتخاب سنگ ساختمانی است که میتواند در سطح سنگ، بافت متفاوتی ایجاد کند. برای درجه بندی سنگ علاوه بر عوامل بیان شده، فرآوری سنگ نیز میتواند تقسیم بندی جدیدی رقم بزند. سورت بندی سنگ یا همان درجه بندی، براساس نوع و کیفیت فرآوری سنگ نیز انجام میگیرد.
قیمت و هزینه نهایی متریال
هریک از سنگ های ساختمانی بر اساس درجه بندی یا سورت بندی خود، قیمت های متفاوتی دارند. معمولا قیمت سنگ ها براساس کیفیت سنگ، کیفیت فرآوری و پرداخت آن یا در برخی موارد مطابق با رنگ بندی سنگ مشخص میشود. برخی سنگ ها کم یاب بوده یا انجام فرآوری بر روی آنها هزینه بیشتری دارد. از این رو ممکن است این مورد نیز در قیمت سنگ تاثیرگذار باشد.
تاثیر نوع و درجه بندی سنگ در کاربرد آن
درجه بندی سنگ هایی که بر اساس کیفیت سنگ و فرآوری آن انجام میشود، میتواند کاربرد سنگ را تغییر دهد. برخی از درجه بندی سنگ ها از لحاظ استحکام و مقاومت ضعیف بوده و برای هرنوع کاربردی مناسب نیستند. همچنین برخی فرآوری های سنگ نیز باید برای استفاده تفکیک شوند و متناسب با نوع خود برای کاربردهای مختلف به کار گرفته شود.
برای انتخاب سنگ ساختمانی مناسب، باید به عوامل مختلفی توجه کرد تا اطمینان حاصل شود که سنگ انتخابی به خوبی با نیازها و شرایط پروژه سازگاری دارد. در ادامه این مقاله تلاش شده است تاثیر نوع و درجه بندی سنگ در کاربرد آن بیان شود.
فضای مورد استفاده یا نوع کاربرد
معیار های انتخاب سنگ برای داخل و بیرون از ساختمان متفاوت است. سنگ های ساختمانی با توجه به نوع، فرآوری و یا درجه بندی خود، هر یک ویژگی هایی دارند که میتواند کاربرد آنها را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال سنگ های گرانیت با توجه به ویژگی های خود، برای استفاده در بیرون از ساختمان مناسب هستند. در حالی که سنگی مانند سنگ مرمر، برای استفاده در فضای بیرونی مناسب نیست.
نوع کاربرد مورد نظر
از سنگ های ساختمانی برای نمای داخلی و خارجی، دیوارها، پوشش کف و … استفاده میشود. درجه بندی سنگ میتواند برای هریک از این کاربرد ها متفاوت باشد. به عنوان مثال سنگی که از نظر جنس درجه ضعیفی دارد برای استفاده در نمای بیرونی ساختمان مناسب نیست وممکن است در اثر تغییرات شدید جوی آسیب ببیند. سنگی که کیفیت فرآوری پایینی دارد، برای استفاده در کف مناسب نیست زیرا به مرور زمان میتواند باعث سُر و لغزنده شدن سطح شود.
ویژگی های اساسی موثر در کاربرد سنگ با توجه به سورت آن
درجه بندی سنگ ها ممکن است براساس میزان مقاومت و استحکام سنگ باشد. به همین خاطر سنگهای با مقاومت فشاری بالا و سختی مناسب برای نواحی پر تردد انتخاب میشوند. از طرف دیگر برخی سورت بندی ها براساس میزان مقاومت سایشی سنگ مشخص میشوند. برای سطوحی که تردد زیادی دارند، مانند کفپوشها، سنگهایی با مقاومت در برابر سایش انتخاب میشوند. همچنین مقاومت هر سورت سنگ در برابر شرایط جوی میتواند از جمله عوامل تاثیرگذار باشد. به همین منظور برای استفاده در نماهای خارجی، سنگهایی که در برابر آب، رطوبت، حرارت و سرما مقاوم هستند، انتخاب میشوند.
نتیجه گیری
هریک از سنگ های ساختمانی بر اساس نوع، ویژگی ها یا نوع پرداخت خود دارای درجه بندی هستند مختلفی هستند. برخی از این سورت بندی ها میتواند در کیفیت سنگ تاثیر بگذارد، در حالی که برخی دیگر میتواند ظاهر آن را متفاوت کند. در برخی موارد سورت بندی بر اساس قد و پای سنگ یا همان بلندی سنگ است. به طور کلی سورت بندی هر سنگ بر اساس چنین ویژگی ها و سایر موارد بیان شده انجام میشود.