اصطلاحات صنعت سنگ: 36 اصطلاح برای متخصصان و خریداران

صنعت سنگ به عنوان یکی از پرترافیک‌ترین بازارهای ساختمانی و عمرانی جهان، به‌ویژه در کشورهای دارای منابع معدنی گسترده، همواره یکی از جذاب‌ترین حوزه‌ها برای سرمایه‌گذاری و فعالیت بوده است. از این‌ رو، شناخت اصطلاحات صنعت سنگ به عنوان یک گام اصلی برای ورود مؤثر به این بازار، اهمیت بسیار بالایی دارد. در این مقاله به بررسی دقیق و جامع انواع اصطلاحات مورد استفاده در صنعت سنگ، خواهیم پرداخت که این اصطلاحات را می‌توان به چهار دسته اصلی دسته‌بندی کرد: اصطلاحات مرتبط با اندازه و ابعاد سنگ، فرآوری و آماده‌سازی، تکنیک‌های اجرا و نصب، ابزار و دستگاه‌های برش و… . سنگ های ساختمانی جزو مهم ترین ها در صنعت سنگ هستند. برای خرید سنگ ساختمانی با بهترین کیفیت، با پارس استون تماس بگیرید و از خدمات مشاوره ما بهره‌مند شوید.

انواع اصطلاحات سنگ

صنعت سنگ نیز مانند سایر صنایع، دارای اصطلاحات تخصصی است که اغلب آنها را در صنعت ساختمان سازی نیز مشاهده خواهید کرد. برخی از این اصطلاحات در ادامه بیان شده اند که میتواند راهنمای کاملی برای شناخت این حوزه باشند.

بخش اول: اصطلاحات مرتبط با اندازه و ابعاد سنگ

ابعاد و اندازه سنگ های ساختمانی یکی از مواردی است که در ابتدا باید با آنها آشنا شوید. هریک از سنگ های ساختمانی باتوجه به جنس، ویژگی ها، ابعاد کوپ سنگ های استخراج شده از معادن و… دارای ابعاد مختلفی هستند که در ادامه بیان شده است.

کوپ سنگ (Stone Blocks)

کوپ سنگ به عنوان بزرگترین واحد سنگ استخراج‌شده از معادن شناخته می‌شود و معمولاً به شکل‌های مکعب یا مستطیل برش داده می‌شود. این سنگ‌ها ناخالصی و قطعات اضافی نداشته و به صورت خام به کارخانه‌ها منتقل می‌شوند تا مرحله پردازش و برش را شروع کنند.

• تک کوپ: سنگی که به صورت یکپارچه استخراج شده و وزن و ابعادی عمدتاً تا 20 تن دارد.
  • دو کوپ و سه کوپ: سنگ‌های بزرگی که برای آسان‌سازی جابه‌جایی به دو یا سه قطعه تقسیم می‌شوند. ممکن است برخی از این سنگ ها به هنگام استخراج از معادن کمی کوچکتر جداشده یا پس از جداشدن از کوه، دچار شکستگی شده اند.

سنگ لاشه (Stone Carcass)

در اصطلاحات صنعت سنگ این اصطلاح به سنگ‌هایی اشاره دارد که مستقیماً از دل معادن استخراج می‌شوند و بدون هیچ فرآوری خاصی در پروژه‌ها به کار می‌روند. سنگ لاشه غالباً ارزان‌تر و جهت مصارف عمومی و حجمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• ابعاد و وزن: از 5 تا 10 تن و با شکل‌های نامنظم.

همچنین به سنگ هایی که به عنوان ضایعات کارخانه های تولیدی به جا خواهند ماند نیزلاشه سنگ میگویند. این لاشه ها را اغلب به عنوان کفپوش پیاده روی مکان های عمومی، پارک ها، باغ و ویلاهای شخصی و… مشاهده کرده خواهید کرد.

سنگ قواره

اصطلاح سنگ قواره معمولاً برای سنگ‌هایی به کار می‌رود که گوشه‌های آنها منظم شده و به ابعاد مشخصی برش خورده‌اند. این سنگ‌ها از سنگ لاشه بدست می‌آیند و برای کاربردهایی که نیازمند دقت بیشتر هستند، مفید واقع می‌شوند.

سنگ پلاک یا سنگ طولی (Stone Plaque)

این نوع سنگ از کوپ سنگ‌ها و قواره‌ها تولید می‌شود و در ابعاد طولی مشخص برای کاربردهایی مثل نمای ساختمان بکار می‌رود. پلاک های سنگ طول آزاد هستند، یعنی عرض سنگ های پلاک، ثابت و مشخص است اما طول آنها اصطلاحا آزاد است. بدین معنا که ممکن است عرض یک سنگ 40 سانتی متر و طول آن یک متر ونیم باشد، در حالی که پلاک دیگر از همین نوع، دارای عرض 40 سانتی متر اما طول 2 متر و 15 سانتی متراست.

• استفاده رایج: عموماً در عرض‌های 30، 40 تا 60 سانتی‌متر و طول متغیر بسته به نیاز پروژه.

سنگ اسلب (Slab Stone)

اسلب، حاصل برش بزرگتر از یک سنگ خام است و به دلیل ابعاد و ضخامت بالا، در طراحی‌های ویژه و زیباسازی فضاهای داخلی و خارجی کاربرد دارد. سنگ های اسلب عرضی بیش از 60 و 80 سانتی متر داشته و طول آنها نیز میتواند متغییر باشد. اسلب قیمتی بیشتر از سنگ های پلاک دارد و تنها کوپ های سنگی قابل تبدیل به ابعاد اسلب هستند که عرض زیادی داشته و پس از برش دچار شکستگی نشوند.

• ابعاد رایج: 1 در 1 متر، 1.40 در 2.60 متر و بیشتر.

تایل سنگی (Stone Tile) یا ابعاد حکمی

در اصطلاحات صنعت سنگ تایل‌ها قطعات سنگی در ابعاد استاندارد هستند که معمولاً برای کف‌سازی و دیوارپوش استفاده می‌شوند. ابعاد تایل یا همان ابعاد حکمی، سنگ های با طول و عرض ثابت و مشخص هستند.

• ابعاد رایج: 40×60 و … و 60×60 سانتی‌متر با ضخامت‌های متفاوت.

سنگ های فرشی

نوعی سنگ های تایل یا حکمی که در ابعاد کوچکتر و ریزه بار هستند. معمولا به سنگ های با ابعاد کوچکتر از 40×40 مانند ابعاد 30×20 ، 20×20 و… سنگ های فرشی میگویند.

چهارتراش (Cube Stone)

سنگ‌های مکعبی شکل با ابعاد مساوی که عمدتاً در پیاده‌روسازی و محوطه‌سازی کاربرد دارند.

• ابعاد رایج: 10×10 تا 20×20 سانتی‌متر.

موزاییک سنگی (Stone Mosaic)

قطعات کوچک و منظم سنگی که برای ایجاد طرح‌های تزئینی و هنری استفاده می‌شوند.

• کاربرد: تزئینات داخلی، کف‌پوش‌های لوکس و طرح‌های دکوراتیو.

بخش دوم: اصطلاحات فرآوری سنگ

فرآوری یا پرداخت سنگ های ساختمانی از جمله مراحلی است  که پس از برش سنگ های ساختمانی به ابعاد دلخواه، انجام خواهد شد. در ادامه اصطلاحات مرتبط با این قسمت از تولید سنگ را توضیح خواهیم داد.

فرآوری (Finish)

سطح سنگ فرآوری نشده به حالت زبر و معمولی است. با انجام فرآوری یا پرداخت بر روی سطح سنگ، بافت آن دچار تغییر مثبت شده وزیبایی و کاربرد آن متفاوت میشود. به طور کلی، فرآوری سنگ به عملیات متعددی مانند صیقلی‌ کردن، براق‌سازی یا ایجاد بافت روی سطح سنگ اشاره دارد که با کمک دستگاه‌ها و تکنیک‌های خاص انجام می‌شود. این عملیات بخشی از اصطلاحات صنعت سنگ است.

بوش همر (Bush Hammered)

بوش همر یکی از انواع فرآوری سنگ های ساختمانی است که با استفاده از چکش‌های مخصوص بر روی سطح سنگ سوراخ یا حفره های کم عمق ایجاد میکند. این فرآوری بر روی سنگ های با مقاومت و استحکام بالا قابل انجام است و در صورتی که سنگ ترد یا سست باشد، با انجام این فرآوری خرد شده یا دچار شکستگی میشود. بافت سنگ های بوش همر زبر و غیرلغزنده است.

بوش همر چرمی

بوش همرچرمی یکی از فرآوری های جدید سنگ های ساختمانی است. سنگ های بوش همر شده در این فرآوری با استفاده از برس های مخصوص، چرمی خواهند شد. بافت سنگ های بوش همرچرمی نرم بوده ولی همچنان بدلیل بوش همر شدن، خاصیت ضدلغزندگی دارند. خاصیت غیرلغزنده بودن، جذب جرم و کثیفی کم، سهولت در شستشو و ماندگاری بالا از جمله ویژگی های سنگ تولید شده با این فرآوری است.

• •  

✔ بیشتر بخوانید: فرآوری بوش همر و بوش همر چرمی

سندبلاست (Sandblast)

سنگ های سندبلاست به دو روش قابل تولید هستند:

• روشی قدیمی و مرسوم که در آن ماسه با فشار بالا به سطح سنگ پاشیده می‌شود.
• روشی نوین که سندبلاست با استفاده از الماس های مخصوص برروی سطح سنگ ایجاد میشود.

نتیجه این فرآیند سطحی مات و زبر از سنگ است که در اصطلاحات صنعت سنگ سندبلاست نامیده می‌شود. تفاوت بوش همر و سندبلاست در عمق حفره و سوراخ هایی است که بر روی سطح سنگ ایجاد میشود. جزئیات تفاوت سندبلاست و بوش همر را میتوانید در مقاله های دیگر سایت مشاهده نمایید.

سندبلاست چرمی

سنگ های ساختمانی با فرآوری های مختلف تولید میشوند که یکی از آنها سندبلاست چرمی است. در این فرآوری سنگ های سندبلاست شده، چرمی میشوند. پس از چرمی شدن بافت سنگ نرم شده و میزان جذب لک و کثیفی آن به حداقل میرسد. قابلیت انعکاس نور، خاصیت غیرلغزنده بودن، جذب جرم و کثیفی کم، سهولت در شستشو و ماندگاری بالا از جمله ویژگی های سنگ تولید شده با این فرآوری است.

• •  

✔ بیشتر بخوانید: فراوری سندبلاست و سندبلاست چرمی

چرمی (Leather Finish)

تکنیکی که سطح سنگ را به بافتی شبیه چرم تبدیل می‌کند. این فرآوری برای ایجاد ظاهری طبیعی و غیررسمی مناسب است.

فراوری راک استون

راک استون یا راک فیس، با ایجاد بافت و سطحی متفاوت بر روی سنگ، حس طبیعی سنگ را منتقل میکند. بافت این سنگ ها به گونه ای است که گویا شما در کنار صخره یا کوه های طبیعی هستید که به دست انسان ساخته نشده اند.

✔ بیشتر بخوانید: فراوری راک استون

فراوری اتوبانی 

فرآوری اتوبانی یا شیاری از دیگر پرداخت های سنگ های ساختمانی است. در این فرآوری با ایجاد شیار های منظم بر روی سطح سنگ، زیبایی متفاوتی از سنگ ایجاد میکند که میتواند نظر هربیننده ای را به خود جلب کند. فرآوری های دبل لاین، فریم لاین، اینجنت و… از جمله این گروه هستند که باتوجه به تعداد شیار و فاصله بین شیارها متغییر است.

✔ بیشتر بخوانید: فراوری اتوبانی

فرآوری اسکراچ (scratch) و اسکراچ چرمی

اسکراچ و اسکراچ چرمی از جمله فرآوری هایی است که بر روی سنگ های مقاوم قابل اجرا هستند. اسکراچ میتواند منظم یا نامنظم باشد و با توجه به نیاز پروژه تولید شود.

✔ بیشتر بخوانید: فرآوری اسکراچ

برس خورده یا براش (Brushed)

این فرآیند با استفاده از برس‌های سخت به سنگ اعمال می‌شود و بافتی نرم و قدیمی به سنگ می‌دهد که برای استفاده در محیط‌های داخلی کاربرد دارد.

فلیم یا آتش خور (Flaming)

در این روش، شعله‌های شدید به صورت مستقیم بر روی سنگ اعمال می‌شود و بافتی زبر و طبیعی به آن می‌دهد. این روش به خصوص برای فضاهای بیرونی و جاهایی که در معرض آب‌وهوای نامساعد قرار دارند، مناسب است.

شسته شده با اسید (Acid Wash)

هدف از این فرآوری کاهش براقیت سنگ و ایجاد ظاهری کهنه و نوستالژیک است. اسیدها اکثر اوقات بر روی مرمریت و سنگ‌های نرم‌تر استفاده می‌شوند.

مضرس یا شیار دار کردن

این تکنیک به ایجاد شیارهایی در سطح سنگ اشاره دارد که بافتی بدیع و تزئینی ایجاد می‌کند. این عمل می‌تواند به صورت دستی یا با دستگاه‌های خاصی انجام شود.

هوند (Honed Finish)

این روش به ارائه سطحی مات و بدون براقیت زیاد در سنگ‌ها می‌انجامد و برای فضاهایی که نیاز به سطحی کمتر لغزنده دارند، مناسب است. هوند اغلب بر روی گرانیت و مرمریت انجام میشود و در اصطلاحات صنعت سنگ کاربرد گسترده‌ای دارد و می‌تواند هارمونی طبیعی با محیط اطراف ایجاد کند.

ساب زنی (Grinding)

فرآیندی که طی آن سطح سنگ با استفاده از ساینده‌های مخصوص صاف و یکدست می‌شود. این مرحله پیش‌نیاز پولیش و براق کردن سنگ است.

کریستال (Crystal Polish)

نوعی پولیش پیشرفته که سطح سنگ را به حداکثر براقیت ممکن می‌رساند. این فرآیند معمولاً برای سنگ‌های لوکس و تزئینی استفاده می‌شود.

رزین‌های UV مقاوم

استفاده از رزین‌های UV مقاوم، برای ضد آب و ضد لک کردن سنگ‌های مورد استفاده در فضاهای خارجی، به ویژه در مناطق با تابش شدید خورشید، افزایش یافته است. این رزین‌ها با محافظت از سنگ در برابر تخریب ناشی از نور UV، به افزایش طول عمر آنها کمک می‌کنند.

بخش سوم: اصطلاحات مرتبط با اجرای سنگ

آشنایی با اصطلاحات صنعت سنگ در اجرای پروژه‌های ساختمانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این بخش به معرفی اصطلاحات مرتبط با نحوه اجرای سنگ در ساختمان می‌پردازد و به بررسی روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی می‌پردازد که در این صنعت به کار گرفته می‌شوند. از نصب مرسوم و استفاده از اسکوپ‌ها گرفته تا روش‌های نوین‌تر مانند خشکه‌چینی و سیستم‌های زهکشی، هر یک از این اصطلاحات نشانگر اهمیت دقت و مهارت در نصب و اجرای سنگ هستند.

نصب سنتی مرسوم

روش استاندارد نصب سنگ که از ملات ماسه سیمان برای جذب و چسباندن سنگ به سطح زیرین یا دیوار استفاده می‌کند.

اسکوپ (Stone Scoop)

اسکوپ سنگ یکی از اقداماتی که هنگام نصب برخی سنگ ها بخصوص در نما، باید انجام شود. برای اسکوپ سنگ، باید از قطعات فلزی یا پیچ برای تثبیت سنگ در نماها و دیوارها استفاده شود تا خطر سقوط آنها به حداقل برسد.

رزین اکریلیک (Acrylic Resin)

رزین‌ها برای پر کردن منافذ و خلل‌وفرج سطح سنگ به کار می‌روند و می‌توانند به تقویت و دوام سنگ در برابر عوامل شیمیایی و فیزیکی کمک کنند.

خشکه‌چینی (Dry Stack)

روش سنتی نصب سنگ بدون استفاده از ملات است که میتواند در برخی موارد مورد استفاده قرار گیرد.

پین و رول پلاک (Pin and Roll Plug)

سیستم نصب مکانیکی سنگ در نما که از قطعات فلزی مخصوص استفاده می‌کند. این روش امنیت بیشتری نسبت به نصب سنتی دارد.

زهکشی (Drainage System)

در اصطلاحات صنعت سنگ  به سیستمی که برای هدایت و تخلیه آب از پشت نمای سنگی عمل می‌کند، زهکشی گفته می‌شود. این سیستم برای جلوگیری از آسیب‌های رطوبتی ضروری است.

بخش چهارم: اصطلاحات مرتبط با ویژگی های سنگ، برش و دستگاه‌ها

در این بخش به بررسی اصطلاحات مرتبط با برش و دستگاه ها میپردازیم:

واتر جت  (Water Jet)

دستگاهی که با فشار بالای آب قادر به برش سنگ است و به دلیل دقت بالای این روش، برای برش سنگ‌های نازک و طراحی‌های پیچیده استفاده می‌شود.

مولتی وایر یا سیم برش (Multi Wire Saw)

دستگاه‌هایی که به جای اره‌های معمولی از سیم‌های مقاوم برای برش سنگ استفاده می‌کنند و به ویژه برای سنگ‌های سخت و اسلب کاربرد دارند.

اره (Slab Saw)

این دستگاه با استفاده از تیغه‌های الماسی سنگ‌ها را برش می‌دهد و معمولاً برای تهیه اسلب‌های سنگین و ضخیم بکار می‌رود.

قله بر

یکی از دستگاه های موجود در کارخانه های سنگبری که سنگ هایی با ابعاد تایل و پلاک را برش میدهند.

دوربری و پیکره تراشی

این روش‌ها به فرآیندهای شکل دادن و تزئین سنگ‌های بزرگتر به شکل‌های خاص و پیچیده اشاره دارند و معمولاً در پروژه‌های معماری و دکوراسیون استفاده می‌شوند.

نتیجه‌گیری و نکات پایانی

شناخت عمیق اصطلاحات صنعت سنگ به کارشناسان ساختمانی و فعالان این صنعت اجازه می‌دهد تا انتخاب‌هایی دقیق‌تر و مطمئن‌تر داشته باشند. راه‌های پیشنهادی برای انتخاب سنگ مناسب شامل تحلیل نوع پروژه، موقعیت جغرافیایی، شرایط آب‌وهوایی و بودجه می‌باشد.

برای حفظ دوام و کیفیت سنگ، رعایت نکاتی همچون مراقبت‌های دوره‌ای سنگ، استفاده درست از پوشش‌های محافظتی و نظافت منظم پیشنهاد می‌شود.

این مقاله نه تنها به شما کمک می‌کند تا با اصطلاحات صنعت سنگ آشنا شوید، بلکه به شما امکان می‌دهد این دانش را در پروژه‌های عملیاتی و طراحی خود پیاده‌سازی کنید. آگاهی و اطلاعات شما از تکنولوژی پیشرفته و تحولات صنعتی می‌تواند شما را در رقابت‌های حال حاضر و آینده موفق سازد.