مواجهه با کمبود زمین در شهرها با توجه به جمعیت ، آپارتمان نشینی و زندگی در ساختمان های چند طبقه ، امروزه بسیار گسترش یافته است.پس از یک روز خسته کننده و ترافیک و شلوغی ، پناهگاهی سرسبز و دنج میتواند خستگی روزمره را برطرف سازد.این پناهگاه برای کسانی که فضای محدودی دارند ، جایی جز روف گاردن ساختمان یا همان بام باغ اپارتمان و منزل خود نمیتواند باشد.
روف گاردن چیه و کجاست ؟
روف گاردن (بام باغ ، بام سبز یا سقف سبز) یکی از مکان هایی نوینی است که روی پشت بام خانه های امروزی ساخته میشود تا به جبران حیاط های قدیمی و دنج بتواند پناهی سبز برای زندگی افراد باشد.به بیان عامیانه ، به فضای سبزی که در بالای پشت بام برروی سقف خانه،حیاط یا پارکینگ ساخته میشود، روف گاردن گفته میشود.باغی بر فراز ساختمان با ویو شهر نیز تعریف زیبایی از روف گاردن است.
سنگ های مناسب روف گاردن
انواع روف‌گاردن یا بام باغ
-
روف گاردن گسترده ( بام باغ گسترده):
کاشت گیاه با ریشه های کوتاه و کم در این نوع از روف گاردن انجام میشود.ضخامت خاک نهایتا تا 20 سانتی متر و سطحی می باشد.این نوع از روف گاردن هزینه کمتری نسبت به انواع روف گاردن داشته وارزان است و در آن از چمن و گیاهان با پوشش سطحی استفاده میشود.
-
روف گاردن نیمه متمرکز:
در این نوع از روف گاردن از عمق 30 الی 100 سانتی متری برای کاشت استفاده میشود.حجم ریشه بیشتر گیاه مناسب این نوع بام باغ نمی باشد. در این نوع میتوان از همه گیاهان بوته ای همچون هندوانه ، گیاهان دارویی ، توت فرنگی و … کشت کرد.نکته قابل توجه در ساخت روف گاردن ، طراحی سازه ای با توجه به وزن ایجاد شده و نیز استفاده از مصالح مناسب میباشد.
-
روف گاردن متمرکز:
این نوع از بام باغ مختص حجم وارتفاع زیاد سطح خاک برای کاشت است.طبیعیتا چنین فضایی نسبت به انواع دیگر روف گاردن هزینه بیشتری نیاز دارد.کاشت انواع درخت و گیاه زینتی،گل و … در این نوع انجام میشود و نیازمند ساختمان های بزرگ و گسترده است.مسیرهایی برای قدم زدن و نیمکت های استراحت ، آبنما و…. از جمله مواردی است که در این نوع روف گاردن به کار برده میشود.
نکات قابل توجه در ساخت روف گاردن
-
به کارگیری گیاه مناسب و فضای سبز روی پشت بام
یکی از نکات مهم برای بام باغ ، توجه به نوع بام باغ و توجه به خصوصیات گیاه مورد نظر از جمله تحمل گرما و میزان نور خورشید مورد نیاز گیاه و ریشه گیاه و میزان رشد گیاه به مرور زمان ، میباشد. فضای سبز بام باغ می تواند به صورت ترکیبی از گیاهان و گلدان و بوته میوه باشد.
-
آبیاری اتوماتیک بام باغ
یکی از نکات مهم در این موضوع،آبیاری است. برای بقای عمر و نگهداری وحفظ گیاه و گل ها ، به آبیاری و توجه مداوم نیاز است.آبیاری اتوماتیک هوشمند و قطره ای ، میتواند به حفظ سرسبزی روف گاردن شما کمک کند.
- زیبا سازی فضای بام باغ با نورپردازی فضای سبز
یکی از نکات مهم برای داشتن روف گاردن زیبا ، نورپردازی صحیح و لاکچری است.
-
زیرسازی در پشت بام
با استفاده از روش مدولار میتوان زیر سازی ستاندارد و مطمینی انجام داد و آن را مناسب ساخت بام باغ زیبا ساخت.زیر سازی پشت بام نکته بسیار مهمی است و نباید آب به داخل ساختمان نفوذ کند.
-
کف سازی فضای پشت بام
در فضای کف میتوان از چندین نوع مصالح استفاده کرد.از جمله این مصالح میتوان به چوب ، سنگ ، قلوه سنگ و سنگ های تزئینی اشاره کرد که با توجه به سطح مورد نظر این هزینه ها میتواند کم یا زیاد شود. از جمله کاربردی ترین این مصالح سنگ می باشد که با داشتن استقامت بالا و کیفیت مطلوب ، میتواند سالیان سال ، بدون تغییر وقابل استفاده بماند.
-
تجهیزات جانبی پشت بام
از جمله تجهیزات پرکاربرد روف گاردن میتوان به مبلمان، آبنما، آلاچیق، آتریوم، فضاهایی مانند آشپزخانه و… اشاره کرد. هرچقدر مصالح به کاربرده شده در ساخت بام باغ مرغوب تر و باکیفیت تر باشد ،طبیعتا زیبایی و عمر آن نیز بیشتر است و در درازمدت زیبایی خود را حفظ میکند.
-
سقف روف گاردن
فضای بدون سقف برای استفاده در دماها و شرایط آب و هوایی مختلف مناسب نیست. از این جهت نیاز است حداقل برای قسمت کوچکی از بام باغ ، سقف در نظر گرفته شود.انواع مختلفی از سقف ها وجود دارد که میتوان آنها را به دو دسته متحرک و ثابت تقسیم نمود.سقف های متحرک معمولا هزینه بیشتری دارند ولی به علت متحرک بودن محبوبیت دارند.سقف های ثابت با هزینه کمتر و دسترسی آسان نیز از سوی دیگر محبوب هستند.
چرا روف‌گاردن؟
– ایجاد فضای سبز
– کاهش دادن اثرات گرمایی
– کمک به کاهش آلودگی هوا و کاهش دی‌اکسید کربن
– همکاری در کنترل دمای شهری
– تولید سبزیجات ، مواد اولیه غذا و …
– ایجاد مناظر شهری زیبا
– افزایش عمر بام
– عایق صوتی
– کاهش بار سیستم‌های مجاری فاضلاب
– کاهش انتقال حرارت از طریق ذخیره انرژی ساختمان
– افزایش ظرفیت گرمایی بام
– حفظ رطوبت هوا
– فتوسنتز گیاهان
– استفاده از فضا
– ترویج سلامتی و بهزیستی
– صرفه‌جویی اقتصادی
البته علاوه بر مزایای بالا برای روف‌گاردن میتوان به برخی معایب آن هم اشاره کرد. مثلا وزن وارده بر ساختمان، این وزن میتواند شامل خاک، وزن گیاهان، مبلمان، آلاچیق، فلاور‌باکس و … باشد. این وزن ثابت نیز در طول فصل‌های بارندگی به سبب آب ذخیره شده در خاک و یا با رشد گیاه افزایش می‌یابد.
مورد دیگر این است که روف‌گاردن یک فشار سنگین بر روی هزینه تامین آب ساختمان می‌گذارد. در ضمن اگر هیچ خروجی آبی روی سقف وجود نداشته باشد، باید شیر آب را در پشت‌بام نصب کنید.
سوالات متداول:
روف‌گاردن چیست؟
روف‌گاردن، بام‌باغ یا بام سبز، فضای سبز طراحی شده‌ای است که با احداث آن در فضاهای بلااستفاده ساختمان مانند پشت‌بام یا تراس، همسو با تکنولوژی مدرن و هم‌خوان با ارزش‌های زیباشناسی، اجتماعی و فرهنگی میتواند در شرایط زیست‌محیطی حال حاضر، فضای سبز از دست رفته شهری را زنده و باعث پایداری محیط، بهبود سلامت روانی و جسمی ساکنین و افزایش کیفیت زندگی شود.
آیا روی همه بام‌ها میتوان روف‌گاردن ایجاد کرد؟
خیر، بستگی به سطح مقاومت ساختمان دارد.
چند نوع روف‌گاردن داریم؟
سه نوع روف‌گاردن داریم، گسترده، نیمه‌متمرکز و متمرکز
روف‌گاردن گسترده چه نوع روف‌گاردنی است؟
در این نوع روف‌گاردن، کشت گیاهان با ریشه‌های کم انجام میشود. بستر کاشت بسیار سطحی و ضخامت خاک حداکثر ۲۰ سانتی‌متر است. بام‌باغ گسترده نسبت به دیگر انواع بام‌باغ بسیار ارزان است و چمن و گیاهانی با پوشش سطحی و کم ارتفاع در آن کاشته میشود.
روف‌گاردن نیمه‌متمرکز چه شرایطی دارد؟
این نوع بام سبز شامل کشت گیاهان با حجم ریشه بیشتر و دارای عمق بستر کاشت بالای ۳۰ سانتی‌متر تا ۱ متر است. در این نوع بام سبز کلیه گیاهان بوته‌ای مانند توت‌فرنگی، هندوانه و گیاهان دارویی مانند پونه و اسطخودوس و همچنین چمن قابل کشت هستند و تنها باید در طراحی سازه، وزن ایجادشده مدنظر قرار گیرد.
روف‌گاردن متمرکز یعنی چه؟
در این نوع روف گاردن از خاک با حجم و ارتفاع زیاد استفاده میشود. این نوع بام‌باغ که از موارد قبلی گران‌تر است و تنها ساختمان‌های بزرگ و معروف از پس هزینه آن بر می‌آیند، انواع درختان، گیاهان زینتی و گل‌ها کاشته می‌شوند. این نوع باغ بر روی پشت‌بام ساختمان‌های بزرگ گسترده و مسیرهایی برای قدم زدن و نیمکت‌هایی برای استراحت در آن طراحی می‌شوند.
قبل از طراحی روف‌گاردن توجه به چه نکاتی مهم است؟
انتخاب خاک مناسب، تقسیم وزن روف‌گاردن، ایزولاسیون
ایزولاسیون روف‌گاردن به چه معناست؟
ایزولاسیون در روف گاردن یکی از مهم‌ترین بخش‌ها است. در واقع ایزولاسیون عایق مناسبی است که از عبور آب به فضایی که زیر روف گاردن قرار می‌گیرد به خوبی جلوگیری میکند. این مرحله باید به درستی و با دقت انجام شود.
مزایای روف‌گاردن چیست؟
گسترش فضای سبز، کاهش اثرات گرمایی، کاهش آلودگی هوا، کاهش دی‌اکسیدکربن، کنترل دمای شهری، تولید غذا، زیباسازی منظر شهری، افزایش عمر بام، عایق صوتی، کاهش بار سیستم‌های مجاری فاضلاب، کاهش انتقال حرارت از طریق ذخیره انرژی ساختمان، افزایش ظرفیت گرمایی بام، حفظ رطوبت، فتوسنتز گیاهان، استفاده از فضا، ترویج سلامتی و بهزیستی، صرفه‌جویی اقتصادی و… از مزایای روف‌گاردن است.
در نورپردازی روف‌گاردن به چه نکاتی باید توجه کرد؟
طراحی نورپردازی کاربردی در طراحی روف‌گاردن از اهمیت زیادی برخوردار است. شما می‌توانید با طراحی نورپردازی مدرن و مناسب به فضای باغچه‌ای که روی پشت‌بام ایجاد کردید، عمق و حالت دهید. علاوه بر این در هنگام شب نورپردازی مناسب باعث تشخیص آسان راه ورودی و خروجی میشود. همچنین اگر دوست دارید فضای احساسی و صمیمی را در بام‌باغ ایجاد کنید، می‌توانید نورپردازی کم‌شدت و لطیفی را در قسمت بالای دیوارها و یا پایین درخت‌ها طراحی کنید.
آیا روف‌گاردن نیاز به نگهداری دارد؟
نگهداری باغ‌بام بسیار مهم است و گاهی یکی از مهم‌ترین موانع ایجاد آنها محسوب میشود. حتما قبل از طراحی باغ‌بام به برنامه نگهداری آن فکر کنید، زیرا همه باغ‌های سقف نیاز به نگهداری دارند. کلیه ساختمان‌های تجاری با باغ‌بام ملزم به بررسی حداقل دوبار در سال هستند. تعمیر و نگهداری باغ‌بام و تعداد آن در سال به نوع روف‌گاردن بستگی دارد.
اطلاعات بیشتر و منبع
